political drama/ હરિયાણામાં કરવામાં આવેલી મોટી ‘રાજકીય સર્જરી’ સાથે ભારતીય જનતા પાર્ટીએ એક સાથે અનેક નિશાન સાધ્યા છે. નાયબ સિંહ સૈનીને સીએમ ચહેરો બનાવીને પછાત લોકોને આકર્ષવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે. જેના કારણે હરિયાણામાં રાજકીય સમીકરણો સંપૂર્ણપણે બદલાઈ ગયા છે, ત્યારબાદ ત્યાં મુકાબલો જાટ વિરુદ્ધ જાટ બની જશે. ગુજરાતની તર્જ પર સજાવેલા રાજકીય બેકગેમનમાંથી ભાજપની નેતાગીરીએ માત્ર લોકસભા જ નહીં પરંતુ ત્યારબાદ યોજાનારી વિધાનસભાની ચૂંટણીઓનું ચિત્ર જોવાનું શરૂ કર્યું છે. રાજકીય નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે ભારતીય જનતા પાર્ટી દ્વારા લેવામાં આવેલ આ રાજકીય પગલું પાર્ટીને જોરદાર માઈલેજ મળવાનું છે. વાસ્તવમાં, હરિયાણામાં લેવાયેલા રાજકીય પગલાંની ચર્ચા રાજકીય વર્તુળોમાં પહેલેથી જ સંભળાઈ રહી હતી. તે જ સમયે, આ મોટા રાજકીય ઉથલપાથલમાં JJP માટે મોટા પડકારો ઉભા થયા છે. જો કે, કોંગ્રેસ તેને સારી રીતે વિચારેલી રાજકીય વ્યૂહરચના ગણાવી રહી છે. તે જ સમયે, રાજકીય નિષ્ણાતો પણ માને છે કે ભાજપ અને જેજેપી વચ્ચેનો કરાર તૂટવો એ બંને પક્ષો માટે સુખદ છે. બંને પક્ષોની વોટબેંક અલગ-અલગ છે. હવે, ચૂંટણી પહેલા, જેજેપી તમામ બેઠકો પર ચૂંટણી લડશે અને જાટ મતોમાં તે ખાડો પાડશે તેવી પ્રબળ સંભાવના છે, જેના કારણે કોંગ્રેસને નુકસાન સહન કરવું પડી શકે છે.
જેજેપીએ હરિયાણામાં સીટોની માંગણી કર્યા બાદ અહીંનું રાજકારણ ગરમાયું હતું. રાજકીય નિષ્ણાતો માની રહ્યા છે કે આ રાજકીય ઉથલપાથલમાં ભારતીય જનતા પાર્ટીના રણનીતિકારોએ દૂરના રાજકારણને ધ્યાનમાં રાખીને મોટા નિર્ણયો લેવાનું આયોજન કર્યું છે. જેના કારણે સૌપ્રથમ કેબિનેટમાંથી રાજીનામું આપીને ફરીથી કેબિનેટ તરીકે શપથ લેવાની તૈયારી કરવામાં આવી છે. રાજકીય વિશ્લેષક અને વરિષ્ઠ પત્રકાર અરવિંદ ધીમાન કહે છે કે જો આપણે હરિયાણામાં સમગ્ર રાજકીય ઉથલપાથલ પર નજર નાખીએ તો અનેક મહત્વપૂર્ણ અસરો સામે આવી છે. સૌ પ્રથમ તો ભારતીય જનતા પાર્ટીએ લોકસભા ચૂંટણી અને વિધાનસભાની ચૂંટણીના પરિપ્રેક્ષ્યમાં મોટો રાજકીય જુગાર રમ્યો છે. ધીમાનનું કહેવું છે કે ભારતીય જનતા પાર્ટીએ સત્તા વિરોધી જે પણ સ્થિતિ સર્જાઈ રહી હતી તેને તોડવા માટે આ મોટી રાજકીય ચાલ કરી છે. તેમનું માનવું છે કે જો મુખ્યમંત્રીના ચહેરા સહિત સમગ્ર કેબિનેટમાં ફેરફાર કરવામાં આવે તો ભારતીય જનતા પાર્ટીને મોટો રાજકીય ફાયદો થવાની આશા છે.
રાજકીય નિષ્ણાતો માને છે કે ગુજરાતમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી પહેલા જે રીતે મુખ્યમંત્રીથી લઈને સમગ્ર મંત્રીમંડળમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો હતો. એ જ તર્જ પર હરિયાણામાં પણ રાજકીય રમત રમાઈ છે. આ રાજકીય શતરંજની રમતમાં એક મોટી ચાલ તરીકે જેજેપીને બહાર ફેંકવામાં આવી છે. રાજકીય વિશ્લેષક ધીમાનનું કહેવું છે કે આ સમગ્ર રાજકીય ઉથલપાથલમાં ભારતીય જનતા પાર્ટી પોતાને રાજકીય રીતે ચાર ડગલાં આગળ માની રહી છે. તે જ સમયે, આ વિકાસ જેજેપી માટે એક મોટા પડકારથી ઓછો નથી.
રાજકીય નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે દુષ્યંત ચૌટાલા સામે સૌથી મોટો પડકાર એ છે કે તેઓ પહેલા પોતાના ધારાસભ્યોને બચાવે અને તેમના તરફથી ફેલાતા સંદેશને માત્ર લોકસભામાં જ નહીં પરંતુ થોડા મહિનાઓ પછી યોજાનારી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં પણ જતા અટકાવે. રાજકીય વિશ્લેષક પ્રવીણ શર્માનું કહેવું છે કે લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણી પહેલા જ જેજેપીનું સમગ્ર રાજકીય ગણિત ભારતીય જનતા પાર્ટીએ બગાડ્યું છે. શર્મા માને છે કે જેજેપીને અલગ કરીને, ભારતીય જનતા પાર્ટીએ હરિયાણામાં જાતિ સમીકરણોની દ્રષ્ટિએ તેની તમામ ચાલને સમાયોજિત કરી લીધી છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે હરિયાણાની રાજનીતિમાં જાટોની મોટી વોટ બેંક વચ્ચે ઝઘડો થશે, જેનો ફાયદો બિનજાટ સમુદાયની વોટ બેંકના રૂપમાં ભારતીય જનતા પાર્ટીને મળવાનું નિશ્ચિત માનવામાં આવે છે.
રાજકીય નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ભારતીય જનતા પાર્ટીએ જેજેપીને જે રીતે અલગ કરી દીધી છે તેનાથી પાર્ટીને ફાયદો થતો જોવા મળી રહ્યો છે. રાજકીય નિષ્ણાતો માને છે કે તાજેતરના ભૂતકાળમાં જેજેપીના ધારાસભ્યો જે રીતે તેમના મતવિસ્તારથી લઈને વિધાનસભા સુધી તેમના પક્ષ વિરુદ્ધ વાતાવરણ ઉભું કરી રહ્યા હતા, તેનો ફાયદો ભારતીય જનતા પાર્ટીને આ મોટી રાજકીય સર્જરીને પાર પાડવામાં આવ્યો છે. રાજકીય વિશ્લેષક પ્રવીણ શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, હાલમાં રાજકીય ચર્ચા એ છે કે જેજેપીના ઘણા ધારાસભ્યો તેમની પાર્ટી સાથે નથી. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે લોકસભાની ચૂંટણી નજીક છે, ત્યારે ધારાસભ્યોનું વિભાજન અથવા તેમનો વિરોધ કોઈપણ રાજકીય પક્ષ માટે સૌથી મોટો પડકાર બની જાય છે.
ગઠબંધન તૂટવા પર કોંગ્રેસના સાંસદ દીપેન્દ્ર હુડ્ડાએ કહ્યું કે કેબિનેટના રાજીનામા માટે સંપૂર્ણ ડ્રામા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. તેમનું કહેવું છે કે તેમણે ત્રણ મહિના પહેલા કહ્યું હતું કે ભાજપ અને જેજેપી વચ્ચે સમજૂતી તોડવા માટે એક અઘોષિત સમજૂતી થઈ છે. આ વખતે ભાજપના ઈશારે જેજેપી અને આઈએનએલડી ફરી જનતાની વચ્ચે જઈને કોંગ્રેસના મતોમાં ખાડો કરશે.
