પૃથ્વીના એકમાત્ર ઉપગ્રહ ચંદ્ર સુધી પહોંચવાના ઘણા પ્રયાસો થયા છે અને તે સતત ચાલુ છે. જો ખરેખર આવું થશે તો ભારત મિશન મૂનમાં ઈતિહાસ રચશે. આ સાથે ચંદ્રને લગતા ઘણા વણઉકેલ્યા રહસ્યો પણ સામે આવી શકે છે. આ મિશનની વચ્ચે લોકોના મનમાં અનેક સવાલો ઉઠી રહ્યા છે, જેમાં એક સવાલ એ છે કે કોઈ પણ સ્પેસ સૂટ (space suit) વગર માણસ ચંદ્ર પર કેટલો સમય જીવી શકે? આવો જાણીએ…
ચંદ્રની સપાટી પર પ્રથમ પગલાં
છેલ્લા ઘણા દાયકાઓથી ચંદ્ર સહિત અવકાશના અન્ય ગ્રહો પર જવાના પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે. અન્ય ગ્રહો પર જીવન અને તેમના રહસ્યો જાણવાના પ્રયાસમાં ઘણા અવકાશ મિશન ચલાવવામાં આવે છે. અમેરિકાએ સૌપ્રથમ તેનું એપોલો (apollo) મિશન ચંદ્ર પર સફળતાપૂર્વક લેન્ડ કર્યું હતું, જેમાં નીલ આર્મસ્ટ્રોંગે (neil armstrong) પ્રથમ વખત ચંદ્રની સપાટી પર પગ મૂક્યો હતો. આ દરમિયાન તેણે ખાસ પ્રકારનો સ્પેસ સૂટ પહેર્યો હતો.
ચંદ્ર અથવા અવકાશમાં જતા અવકાશયાત્રીઓ એક સમાન સ્પેસ સૂટ પહેરે છે, જે એવી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવે છે કે તે અવકાશયાત્રીને પૃથ્વીથી હજારો કિલોમીટર દૂર પણ સુરક્ષિત રાખે છે. આનાથી અવકાશયાત્રીને વધારે તકલીફ પડતી નથી.
સ્પેસ સૂટ (space suit) વગર વ્યક્તિ કેટલો સમય જીવી શકે?
હવે એ સવાલ પર આવી રહ્યા છીએ કે જો કોઈ વ્યક્તિ સ્પેસ સૂટ (space suit) કે સાધન વગર ચંદ્ર પર ઉતરે છે તો તે ક્યાં સુધી જીવિત રહેશે. વૈજ્ઞાનિકો અને તમામ સંશોધનો દર્શાવે છે કે સ્પેસ સ્યુટ (space suit) વિના મનુષ્યના ચંદ્ર પર જીવિત રહેવાની શક્યતા બહુ ઓછી છે. ચંદ્રની સપાટી પર મહત્તમ માનવી 30 સેકન્ડ સુધી જીવિત રહી શકે છે. આ દરમિયાન પણ તેને ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
ચંદ્રનું પોતાનું કોઈ વાતાવરણ નથી, જેના કારણે શ્વાસ લેવા માટે ઓક્સિજન નથી. જો કે ચંદ્રની ઘનતા ઘણી ઓછી છે, તેથી સ્પેસ સૂટ વિના, વ્યક્તિ તરત જ મૃત્યુ પામશે નહીં.
ચંદ્ર પરનો સંપૂર્ણ દિવસ પૃથ્વી પરના 29 દિવસ જેટલો હોય છે, જેમાં 14.5 દિવસ રાત અને 14.5 દિવસ પ્રકાશ હોય છે.
કોઈ પણ માનવ શરીર ચંદ્ર પર દિવસના તાપમાનને સહન કરી શકતું નથી, કારણ કે તે 100 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી 127 ડિગ્રી સેલ્સિયસની રેન્જમાં હોય છે. તેનો અર્થ એ કે વ્યક્તિ તરત જ બર્ન કરવાનું શરૂ કરશે.
ચંદ્ર પર રાત્રિનો સમય ખૂબ જ ઠંડો થઈ જાય છે. આ તાપમાન માઈનસ 175 ડિગ્રી સુધી ઘટી જાય છે. એટલા માટે જો તમે રાત્રે ચંદ્ર પર જાઓ છો, તો તમે તરત જ મૃત્યુ પામશો નહીં. તમે આ ઠંડીને લગભગ 20 થી 30 સેકન્ડ સુધી સહન કરી શકો છો.
જો તમે સ્પેસ સૂટ વિના ચંદ્ર પર જાઓ છો, તો તમે ઉલ્કાઓથી તરત જ મૃત્યુ પામી શકો છો. કારણ કે અહીં ઘણી ઉલ્કાઓ સતત પડી રહી છે. જેના કારણે ચંદ્રની સપાટી પર ખાડાઓ પણ દેખાય છે.
એટલે કે, એકંદરે, જો તમે સ્પેસ સૂટ વિના ચંદ્ર પર જાઓ છો, તો પછીની થોડીક સેકંડમાં તમારું મૃત્યુ થઈ જશે, તેથી જ કરોડો રૂપિયા ખર્ચીને આવા સ્પેસ સૂટ્સ તૈયાર કરવામાં આવે છે, જે માનવીને સપાટી પર જીવંત રાખવા માટે પૂરતા છે. ચંદ્રની. ચાલો કામ કરીએ.
1nonlynewsના whatsapp ગ્રુપમાં જોડાવા માટે નીચેની લિંક પર ક્લિક કરો:-
https://chat.whatsapp.com/HyFwqFPR3EP0gbrKvdU4C8
લિવ ઇન, બ્લેકમેલિંગ અને પાર્ટનરની હત્યા… લખનઉના રિયાના હત્યારાની કબૂલાત
CHANDRAYAAN-3: ‘ચંદા મામા દૂર કે’ હવે બાળકો કહેશે, ‘ચંદા મામા બસ એક ટુર કે…’
ચંદ્ર પર સફળતા માત્ર શરૂઆત છે, ઈસરોએ સૂર્ય, મંગળ અને શુક્ર સુધી જવાની છે યોજનાઓ
