આજે ૩૧ જુલાઈ વ્યક્તિગત અને પગારદાર લોકો માટે આવકવેરા ભરવા માટેની છેલ્લી તારીખ છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે કરપાત્ર આવક ધરાવતા વ્યક્તિનું મૃત્યુ થાય અને તો તેના મૃત્યુ પછી પણ, તે નાણાકીય વર્ષમાં આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવું જોઈએ. “જો મૃતકની આવક કરપાત્ર હોય તો તેના પ્રતિનિધિ અથવા કાનૂની વારસદારે મૃત્યુની તારીખ સુધીમાં મૃતકને મળેલી આવક માટે રિટર્ન ફાઇલ કરવું આવશ્યક છે.”
કેવી રીતે ફાઈલ કરવું…
નામાંકિત સીએના જણાવ્યા અનુસાર, સૌ પ્રથમ, આવકવેરા વિભાગની ઈ-ફાઈલિંગ વેબસાઈટ પર કાનૂની વારસદાર તરીકે તમારી નોંધણી કરાવવી જરૂરી છે. આ માટે મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર અને કાયદેસર વારસ પ્રમાણપત્ર જેવા દસ્તાવેજો સબમિટ કરવાના રહેશે. “એકવાર વેબસાઈટ પર દસ્તાવેજો સબમિટ થઈ જાય પછી આવકવેરા વિભાગ અરજીની ચકાસણી કરે છે. જો ચકાસણીમાં યોગ્ય જણાય તો મંજૂરી આપવામાં આવે છે. મંજૂરી મેળવવામાં સમય લાગશે એમ માનીને રિટર્ન ભરવાનું કામ છેક સુધી મોકૂફ રાખવું જોઈએ નહીં.
ફાઇલ રીટર્ન
નોંધણી પછી, કાનૂની વારસદાર મૃત વ્યક્તિની જેમ જ રિટર્ન ફાઇલ કરી શકે છે. તેમજ અનુગામીએ કાનૂની પ્રતિનિધિ તરીકે ફાઇલ કરવાનું પસંદ કરવું પડશે.
આજ્ઞાભંગનું નુકસાન
મૃતકની કર જવાબદારી પૂરી કરવાની જવાબદારી કાનૂની વારસદાર પર છે. પરંતુ બાકી લેણાંની ચુકવણી માટે તે વ્યક્તિગત રીતે જવાબદાર નથી. કાનૂની વારસદારની એકમાત્ર જવાબદારી વારસામાં મળેલી મિલકતમાંથી ટેક્સ લેણાંની પતાવટ કરવાની છે. જો નિર્ધારિત સમયમાં મૃતકનું રિટર્ન ભરવામાં ન આવે તો ઘણું નુકસાન થઈ શકે છે. મુક્તિ અને કપાતના લાભોનું નુકસાન થાય છે અને વ્યાજ અને દંડ લાદવામાં આવી શકે છે.
જો નિયત તારીખ સુધીમાં રિટર્ન ફાઈલ કરવામાં ન આવે, તો પ્રતિનિધિએ વિલંબ માટે કલમ 234A હેઠળ વ્યાજ ચૂકવવું પડશે. આ ઉપરાંત, કલમ 234F હેઠળ વિલંબિત ફાઇલિંગ ફી મૃતકની આવકના આધારે રૂ. 1,000 થી રૂ. 5,000 સુધી શક્ય છે. સાથે અનુપાલન અથવા ઇરાદાપૂર્વક કરચોરીના કિસ્સામાં, કાનૂની વારસદાર આવકવેરા કાયદાની કલમ 276 સીસી હેઠળ કાર્યવાહીનો સામનો કરી શકે છે.
કરચોરીની સંભવિત રકમના આધારે દંડની જોગવાઈ છે. જો કરચોરીની રકમ રૂ. 25 લાખથી વધુ હોય, તો વ્યક્તિને દંડ ઉપરાંત છ મહિનાથી સાત વર્ષની સખત કેદની સજા થશે. અન્ય કિસ્સાઓમાં, જેલની મુદત ત્રણ મહિનાથી બે વર્ષની હશે.
“નાણાકીય વર્ષની શરૂઆતથી મૃત્યુની તારીખ સુધી મૃતકની આવક માટે કાનૂની વારસદાર દ્વારા રિટર્ન ફાઈલ કરવાનું રહેશે. વધુમાં, મૃતકની મિલકતમાંથી મળેલી આવક માટે મૃત્યુની તારીખથી સંપત્તિ કાયદેસરના વારસદારને ટ્રાન્સફર થાય ત્યાં સુધી બીજું રિટર્ન ફાઇલ કરવું જોઈએ.
