ભારતીય ચૂંટણી પંચ (ECI) એ ગુરુવારે ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા રાજકીય પક્ષોને દાન આપનારા લોકોના નામ જાહેર કર્યા. કમિશન દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલી વિગતોમાં ચોંકાવનારી બાબતો સામે આવી છે. મની લોન્ડરિંગના આરોપમાં એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ દ્વારા માર્ચ 2022માં તપાસ કરાયેલી કંપનીએ 1350 કરોડ રૂપિયાના ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ્સ ખરીદ્યા હતા અને તેને રાજકીય પક્ષોને દાનમાં આપ્યા હતા.
સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરાયેલી એફિડેવિટમાં, SBIએ કહ્યું હતું કે 1 એપ્રિલ, 2019 અને ફેબ્રુઆરી 15, 2014 વચ્ચે વિવિધ મૂલ્યના કુલ 22,217 ચૂંટણી બોન્ડ જારી કરવામાં આવ્યા હતા. તેમાંથી 22,030 રાજકીય પક્ષો દ્વારા રોકડ કરવામાં આવ્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટના કડક વલણને પગલે, SBI એ મંગળવારે ભારતના ચૂંટણી પંચને ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા રાજકીય પક્ષોને દાન આપનારાઓની વિગતો પ્રદાન કરી હતી.
કમિશને તેની વેબસાઈટ પર બે ફાઈલોની વિગતો આપી હતી.
ચૂંટણી પંચે સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા આપવામાં આવેલી સમયમર્યાદા પહેલા બોન્ડ દ્વારા દાન આપનારા અને મેળવનારાઓના નામની માહિતી તેની વેબસાઇટ પર જાહેર કરી હતી. પંચે તેની વેબસાઈટ પર બે ફાઈલોની વિગતો આપી છે. એક ફાઇલમાં દાન આપનારાઓના નામ અને રકમ છે, જ્યારે બીજી ફાઇલમાં રાજકીય પક્ષો અને દાન મેળવેલી રકમની વિગતો છે.
મહત્ત્વની હસ્તીઓએ બોન્ડ ખરીદ્યા હતા
જાહેર કરવામાં આવેલી વિગતોનું વિશ્લેષણ સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે રાજકીય પક્ષોને દાન આપનારાઓમાં સ્ટીલ ટાયકૂન લક્ષ્મી મિત્તલ, એરટેલના પ્રમોટર અબજોપતિ સુનીલ ભારતી મિત્તલ, વેદાંતા ગ્રૂપના અનિલ અગ્રવાલ, ITC, મહિન્દ્રા એન્ડ મહિન્દ્રા, ફ્યુચર ગેમિંગ અને હોટેલ સર્વિસિસના નામો મુખ્ય છે.
ફ્યુચર ગેમિંગ એ જ કંપની છે જેની સામે એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટે માર્ચ 2022માં મની લોન્ડરિંગના આરોપોની તપાસ કરી હતી. આ કંપનીએ બે અલગ-અલગ કંપનીઓ મારફત રૂ. 1,350 કરોડથી વધુના ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ ખરીદ્યા હતા.
વેદાંત લિમિટેડે રૂ. 398 કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા
વધુમાં, વેદાંતા લિમિટેડે રૂ. 398 કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા. જ્યારે સુનીલ મિત્તલની ત્રણ કંપનીઓએ મળીને કુલ 246 કરોડ રૂપિયા રાજકીય પક્ષોને બોન્ડ દ્વારા દાનમાં આપ્યા હતા. આ ઉપરાંત, સ્ટીલ ઉદ્યોગપતિ લક્ષ્મી નિવાસ મિત્તલે તેમની વ્યક્તિગત ક્ષમતામાં રૂ. 35 કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા અને રાજકીય પક્ષોને આપ્યા. માહિતી અનુસાર, હૈદરાબાદ સ્થિત મેઘા એન્જિનિયરિંગ (જેને મોટા ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સ માટે કોન્ટ્રાક્ટ મળ્યા છે) એ રૂ. 966 કરોડના બોન્ડ્સ ખરીદ્યા હતા.
મોટી કંપનીઓ
ECI વેબસાઈટ અનુસાર, ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ ખરીદનારાઓમાં સ્પાઈસજેટ, ઈન્ડિગો, મેઘા એન્જિનિયરિંગ, પિરામલ એન્ટરપ્રાઈઝ, ટોરેન્ટ પાવર, ભારતી એરટેલ, ડીએલએફ કોમર્શિયલ ડેવલપર્સ, વેદાંત લિમિટેડ, એપોલો ટાયર્સ, એડલવાઈસ, પીવીઆર, સુલા વાઈન, વેલસ્પન, સન ફાર્મા, વર્ધમાનનો સમાવેશ થાય છે. ટેક્સટાઈલ્સ, જિંદાલ ગ્રુપ, ફિલિપ્સ કાર્બન બ્લેક લિમિટેડ, CEAT ટાયર, ડૉ. રેડ્ડીઝ લેબોરેટરીઝ, ITC, KP એન્ટરપ્રાઈઝ, સિપ્લા અને અલ્ટ્રાટેક સિમેન્ટ.
બોન્ડ દ્વારા દાન મેળવતા પક્ષો
જેમને દાન મળ્યું છે તેમાં ભાજપ, કોંગ્રેસ, AIADMK, BRS, શિવ સેના, TDP, YSR કોંગ્રેસ, DMK, JD-S, NCP, તૃણમૂલ કોંગ્રેસ, JDU, AAP, RJD, સમાજવાદી પાર્ટી, જમ્મુ અને કાશ્મીર નેશનલ કોન્ફરન્સ, BJD, ગોવા ફોરવર્ડ પાર્ટી, મહારાષ્ટ્રવાદી ગોમાંતક પાર્ટી, સિક્કિમ ક્રાંતિકારી મોરચા, જેએમએમ, સિક્કિમ ડેમોક્રેટિક ફ્રન્ટ અને અન્ય પક્ષોનો સમાવેશ થાય છે.
ખાનગી દાતાઓ
લક્ષ્મી નિવાસ મિત્તલ ઉપરાંત, કિરણ મઝુમદાર શૉ, વરુણ ગુપ્તા, બીકે ગોએન્કા, જૈનેન્દ્ર શાહ અને મોનિકા જેવી વ્યક્તિઓ પણ એવા લોકોમાં સામેલ છે જેમણે ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા ખાનગી રીતે દાન કર્યું છે.
કેટલાક તથ્યો
-ગાઝિયાબાદ સ્થિત યશોદા સુપર સ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલે 162 બોન્ડ ખરીદ્યા, જેમાં મોટાભાગની કિંમત 1 કરોડ રૂપિયા છે.
-બજાજ ઓટોએ રૂ. 18 કરોડ, બજાજ ફાઇનાન્સ રૂ. 20 કરોડ, ઇન્ડિગો કંપનીઓએ રૂ. 36 કરોડનું દાન આપ્યું હતું, સ્પાઇસજેટે રૂ. 65 લાખનું દાન આપ્યું હતું અને ઇન્ડિગોના રાહુલ ભાટિયાએ રૂ. 20 કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા અને રાજકીય પક્ષોને દાન આપ્યા હતા.
-મુંબઈ સ્થિત ક્વિક સપ્લાય ચેઈન પ્રાઈવેટ લિમિટેડે રૂ. 410 કરોડના બોન્ડ અને હલ્દિયા એનર્જીએ રૂ. 377 કરોડના બોન્ડ ખરીદ્યા હતા.
