હાલમાં જ બોલીવુડની મશહૂર એક્ટ્રેસ અને મોડેલ પૂનમ પાંડેનું સર્વાઈકલ કેન્સરથી મોતના સમાચારે મીડિયા જગતમાં ખળભળાટ મચાવ્યો હતો. જો કે બીજા દિવસે તેને જાતે જ પોતે જીવિત છે, અને માત્ર સર્વાઈકલ કેન્સરની જાગૃતિ માટે આ પગલું ભર્યું હોવાની કબૂલાત કરી હતી. નોંધનીય છે કે તેના મૃત્યુની અફ્વાના માત્ર એક દિવસ પહેલા જ કેન્દ્ર સરકારે બજેટમાં સર્વાઈકલ કેન્સરની રસી 9 થી 14 ની બાળકીઓ માટે મફત મુકવાની જાહેરાત કરી હતી. પૂનમ પાંડેના પગલાંથી તેને જેટલી પ્રસિદ્ધિ મળી તેના કરતા વધુ લોકોએ તેના મોતના કારણ એટલે કે સર્વાઈકલ કેન્સર વિષે ગૂગલમાં સર્ચ કર્યું હશે. ત્યારે આવો જાણીએ કે આ સર્વાઈકલ કેન્સર શું છે. અને તેનાથી કેવી રીતે બચી શકાય છે. .
ભારતમાં મહિલાઓમાં સૌથી સામાન્ય કેન્સર સર્વાઇકલ કેન્સર છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરને અટકાવી શકાય છે અને તેની સારવાર પણ કરી શકાય છે. પરંતુ મહિલાઓમાં આ અંગેની જાગૃતિ ઓછી હોવાને કારણે ડોક્ટરો સમયસર માહિતી મેળવી શકતા નથી અને સારવાર મેળવવી મુશ્કેલ બની જાય છે. આંકડા દર્શાવે છે કે 2019 માં, ભારતમાં 45,000 થી વધુ મહિલાઓ સર્વાઇકલ કેન્સરથી મૃત્યુ પામી હતી. તો આ સર્વાઈકલ કેન્સર શું છે. તેના લક્ષણો શું છે? તેનાથી કેવી રીતે બચી શકાય આવો જાણીએ.
સર્વાઇકલ કેન્સર શું છે?
કોઈપણ કેન્સરમાં, તમારા શરીરના કોષો અસામાન્ય અને અનિયંત્રિત રીતે વધવા લાગે છે. કેન્સર હંમેશા શરીરના તે ભાગના નામથી ઓળખાય છે જ્યાંથી કેન્સરની શરૂઆત થાય છે. તેથી, જ્યારે સર્વિક્સમાં કેન્સર શરૂ થાય છે, ત્યારે તેને સર્વાઇકલ કેન્સર કહેવામાં આવે છે. આ કેન્સરને યોની કેન્સર પણ કહેવાય છે.
સર્વાઇકલ કેન્સર એ ગર્ભાશયના સૌથી નીચેના ભાગની એક જીવલેણ ગાંઠ છે, જે ગર્ભાશયના નીચેના ભાગથી શરૂ થાય છે અને ઉપલા યોનિમાર્ગ સાથે જોડાય છે, જેને સર્વિક્સ કહેવામાં આવે છે. મોટાભાગના સર્વાઇકલ કેન્સર હ્યુમન પેપિલોમા વાયરસ (એચપીવી) ચેપને કારણે થાય છે. હ્યુમન પેપિલોમા વાઇરસ (એચપીવી) એ વાયરસનું એક જૂથ છે, જેના 100 થી વધુ પ્રકારો છે અને લગભગ 30 પ્રકારો જનન વિસ્તારને અસર કરી શકે છે. તેમાંથી 14 કેન્સરનું કારણ બને છે, જેને ઉચ્ચ જોખમ HPV તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યું છે. આ વાયરસના બે પ્રકાર 70 ટકા સર્વાઇકલ કેન્સર અને સર્વાઇકલ જખમનું કારણ બને છે. આ વાયરસથી શિશ્ન, ગુદા, યોનિ અને ઓરોફેરિન્ક્સના કેન્સરના પુરાવા પણ છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરનું કારણ શું છે?
સર્વાઇકલ કેન્સર માટે નીચેના કારણો છે, જે તેનું જોખમ વધારે છે:-
હ્યુમન પેપિલોમા વાઈરસ (HPV) – તે સેક્સ્યુઅલી ટ્રાન્સમિટેડ વાયરસ છે, જેમાંથી 100 થી વધુ પ્રકારોમાંથી લગભગ 14 પ્રકાર સર્વાઇકલ કેન્સરનું કારણ બને છે.
અસુરક્ષિત સેક્સ – HPV ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ સાથે સંભોગ કરવાથી ફેલાય છે. ઉપરાંત, જે મહિલાઓએ એક કરતાં વધુ પાર્ટનર સાથે સેક્સ કર્યું હોય અથવા નાની ઉંમરે સેક્સ કર્યું હોય તેમને સર્વાઇકલ કેન્સરનું જોખમ વધારે હોય છે.
ગર્ભાવસ્થા – જે મહિલાઓએ ત્રણ કે તેથી વધુ બાળકોને જન્મ આપ્યો છે તેમને આ કેન્સરનું જોખમ વધારે છે.
ગર્ભ નિરોધક ગોળીઓ – લાંબા સમય સુધી ગર્ભ નિરોધક ગોળીઓનો ઉપયોગ કરવાથી પણ કેન્સરનું જોખમ વધે છે.
સેક્સ્યુઅલી ટ્રાન્સમિટેડ રોગો – જે મહિલાઓને સિફિલિસ, ગોનોરિયા અથવા ક્લેમીડિયાનો ચેપ લાગ્યો હોય તેમને સર્વાઇકલ કેન્સરનું જોખમ વધારે હોય છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરના લક્ષણો શું છે?
સર્વાઇકલ કેન્સરના પ્રારંભિક તબક્કામાં કોઈ લક્ષણો દેખાતા નથી. પરંતુ જેમ જેમ તે સમયની સાથે ગંભીર બને છે તેમ તેના લક્ષણો દેખાવા લાગે છે. જો તમને નીચેનામાંથી કોઈપણ લક્ષણો દેખાય, તો સર્વાઇકલ કેન્સરને ઓળખવા માટે ડૉક્ટરની સલાહ લો:-
પગમાં સોજો.
સંભોગ દરમિયાન પીડા અનુભવવી.
અનિયમિત પીરિયડ્સ
અતિશય રક્તસ્ત્રાવ.
પેશાબ કરવામાં મુશ્કેલી.
પેલ્વિક પીડા જે પીરિયડ્સ સાથે સંકળાયેલ નથી.
કિડની નિષ્ફળતા.
વજનમાં ઘટાડો.
ભૂખ ન લાગવી.
બિનજરૂરી થાક લાગે છે.
હાડકામાં દુખાવો.
આ લક્ષણો અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓને કારણે પણ હોઈ શકે છે, તેથી ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરની સારવાર શું છે?
સર્વાઇકલ કેન્સરની સારવાર શક્ય છે. જો સર્વાઇકલ કેન્સરનાં લક્ષણો વહેલાં જાણવા મળે તો તેની સારવાર કરી શકાય છે. સર્વાઇકલ કેન્સરની સારવાર નીચેની રીતે કરી શકાય છે:-
સર્જરી – સર્વાઇકલ કેન્સરને દૂર કરવા માટે સર્જરી કરી શકાય છે. કેન્સર ક્યાં ફેલાયું છે અને કેટલું ફેલાયું છે તે જાણ્યા પછી, સર્વાઇકલ કેન્સર સર્જરીનો પ્રકાર નક્કી કરવામાં આવે છે. તે પણ જાણી શકાય છે કે શું તમે સર્જરી પછી ગર્ભ ધારણ કરવા માંગો છો કે નહીં.
રેડિયેશન થેરાપી – આમાં, હાઈ એનર્જી એક્સ-રે બીમનો ઉપયોગ કરીને કેન્સરના કોષોને દૂર કરવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ કેન્સરના અમુક તબક્કામાં થાય છે. આ તકનીકનો ઉપયોગ અન્ય સારવાર તકનીકો સાથે સંયોજનમાં થાય છે.
કેમોરેડીએશન – કેમોરેડીએશન એ કીમોથેરાપી અને રેડિયેશનનું મિશ્રણ છે.
કીમોથેરાપી – આમાં શરીરમાં રહેલા કેન્સરના કોષોને ખતમ કરવા માટે દવાઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આમાં, દવાઓનો તબક્કાવાર ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જેથી દવાઓને શરીરમાં કામ કરવા માટે સમય મળે.
સર્વાઇકલ કેન્સરને કેવી રીતે અટકાવવું?
એચપીવી રસીકરણ અને આધુનિક સ્ક્રીનીંગ ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને સર્વાઇકલ કેન્સરને અટકાવી શકાય છે. તેની રસી 9 થી 26 વર્ષની વયની છોકરીઓ માટે ઉપલબ્ધ છે. સર્વાઇકલ કેન્સરની રોકથામ માટે પેપ સ્મીયર ટેસ્ટ અને એચપીવી સ્ક્રીનીંગ સાથે સર્વાઇકલ સ્ક્રીનીંગ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
સર્વાઇકલ કેન્સર એ સ્ત્રીઓમાં સૌથી સામાન્ય કેન્સર છે, જે સારવાર દ્વારા મટાડી શકાય છે. આ રોગને રસીકરણ, સુરક્ષિત સેક્સ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફાર દ્વારા અટકાવી શકાય છે. રસીકરણ સર્વાઇકલ કેન્સર સામે 70 થી 80 ટકા રક્ષણ પૂરું પાડી શકે છે.
whatsapp group please click below link
https://chat.whatsapp.com/CFQlIEu48jp8lZeNw9Mor3
બુટલેગર સાથે સાંઠગાંઠ હોય તેવા 15 પોલીસકર્મીઓની જિલ્લા બહાર બદલી
World Cancer Day: દેશમાં માત્ર એક વર્ષમાં 14 લાખ લોકોને થયું કેન્સર, આ છે કારણ
